Lịch sử hình thành và phát triển

Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Tĩnh được thành lập trên cơ sở tiền thân là Phòng Quản lý ruộng đất được thành lập vào năm 1958 trực thuộc Uỷ ban hành chính tỉnh, sau đó chuyển về trực thuộc Ty Nông nghiệp Hà Tĩnh có chức năng tập hợp, chỉnh lý, bổ sung, đo đạc hệ thống hóa tài liệu ruộng đất có từ trước để phục vụ công tác tính thuế nông nghiệp; phục vụ phong trào hợp tác hóa, khai hoang phục hóa, tổ chức cuộc điều tra lập bản đồ thổ nhưỡng.

Năm 1981, căn cứ Nghị định số 404/NĐ-CP ngày 9/11/1979 của Hội đồng Chính phủ, UBND tỉnh Nghệ Tĩnh đã thành lập Ban Quản lý Ruộng đất tỉnh trực thuộc UBND tỉnh trên cơ sở bộ máy của Phòng Quản lý Ruộng đất thuộc Ty Nông nghiệp và cán bộ từ Ban phân vùng Quy hoạch thuộc Uỷ ban Kế hoạch tỉnh.

Đến tháng 8/1991, tỉnh Nghệ Tĩnh chia tách thành 2 tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh. Ban Quản lý Ruộng đất tỉnh Hà Tĩnh được thành lập trên cơ sở tách từ Ban Quản lý Ruộng đất tỉnh Nghệ Tĩnh, trực thuộc UBND tỉnh Hà Tĩnh. Trở về hoạt động tỉnh nhà sau 15 năm hợp tỉnh với 12 đồng chí cán bộ từ Ban quản lý ruộng đất Nghệ Tĩnh chuyển về do đồng chí Võ Văn Khảng làm Trưởng ban, mặc dù gặp nhiều khó khăn về cơ sở vật chất, điều kiện làm việc (Ban đầu thuê mấy gian nhà cấp 4 của Công ty Dược sau xây dựng nhà với 5 phòng tại đường Võ Liêm Sơn) nhưng Ban Quan lý Ruộng đất tỉnh đã thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước về đất đai, phối hợp với các cấp, các ngành hoàn thành xây dựng hồ sơ địa giới hành chính theo Chỉ thị 364 ngày 06/11/1991 của Hội đồng Bộ trưởng, giải quyết kịp thời các yêu cầu về đất đai cho các cơ quan, tổ chức và cá nhân trên địa bàn tỉnh.

Trước yêu cầu về tổ chức lại các cơ quan quản lý nhà nước và tăng cường công tác quản lý đất đai, năm 1994 Tổng cục Quản lý ruộng đất và Cục Đo đạc và Bản đồ Nhà nước được hợp nhất và tổ chức lại thành Tổng cục Địa chính (Nghị định số 12/CP ngày 22/02/1994 của Chính phủ). Ở địa phương thành lập Sở Địa chính trực thuộc UBND cấp tỉnh trên cơ sở Ban Quản lý ruộng đất; ở cấp huyện thành lập Phòng Địa chính (hoặc Phòng Địa chính - Nhà đất) trực thuộc UBND cấp huyện; ở cấp xã, có cán bộ Địa chính xã. Tại Hà Tĩnh, UBND tỉnh quyết định thành lập Sở Địa chính trên cơ sở Ban Quản lý ruộng đất và bộ máy lúc này được hình thành gồm có Ban Giám đốc và 5 phòng chuyên môn (Phòng Thanh tra - Giao đất, Phòng đăng ký thống kê, phòng Tổ chức - Hành chính-  Tổng hợp, phòng Đo đạc - Bản đồ) và một đơn vị cấp dưới là Đội đo đạc bản đồ. Đến năm 1999 thành lập Trung tâm Kỹ thuật và Lưu trữ địa chính trên cơ sở đội đo đạc và bổ sung chức năng thông tin, lưu trữ địa chính. Mặc dù vẫn quản lý lĩnh vực đất đai nhưng hoạt động của Sở rộng hơn, sâu hơn, không chỉ tham mưu công tác quản lý nhà nước về đo đạc bản đồ, quy hoạch kế hoạch ruộng đất, thống kê, kiểm kê đất đai mà còn cả các lĩnh vực giao đất, cho thuê đất, đăng ký thế chấp, góp vốn chuyển nhượng quyền sử dụng đất và cấp Giấy CNQSD đất.

Ngày 02/4/2003, Thủ tướng Chính phủ ra Quyết định số 45/2003/QĐ-TTg về việc thành lập Sở Tài nguyên và môi trường thuộc Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, theo đó ngày 09/7/2003, UBND tỉnh Hà Tĩnh ban hành Quyết định số 1332/2003/QĐ-UB-TC thành lập Sở Tài nguyên và Môi trường trên cơ sở bộ máy tổ chức hiện có của Sở Địa chính và tiếp nhận bàn giao các tổ chức thực hiện chức năng quản lý nhà nước về tài nguyên khoáng sản từ Sở Công nghiệp, tài nguyên nước từ Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, môi trường từ Sở Khoa học - Công nghệ và Môi trường.