Hiện trạng môi trường biển tại 04 tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên Huế sau 01 năm xảy ra sự cố Môi Trường

Bộ Tài nguyên và Môi trường đã thực hiện việc công bố thông tin về hiện trạng môi trường biển miền Trung vào ngày 22 tháng 8 năm 2016 tại Quảng Trị với sự tham gia của chính quyền địa phương các tỉnh miền Trung, các nhà khoa học, các chuyên gia trong nước và quốc tế, các cơ quan truyền thông. Đến ngày 22 tháng 9 năm 2016, Bộ TN&MT tiếp tục phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Y tế công bố thông tin về môi trường biển sau sự cố môi trường tại cuộc họp giao ban báo chí do Ban Tuyên giáo Trung ương chủ trì. Theo đó, đến tháng 9 năm 2016, với sự kiểm soát chặt chẽ các nguồn phát thải từ Công ty TNHH Hưng nghiệp Formosa Hà Tĩnh và do cơ chế làm sạch tự nhiên của môi trường, hàm lượng các chất ô nhiễm từ sự cố môi trường đã giảm theo thời gian. Chất lượng môi trường nước biển tại tất cả các khu vực được quan trắc đã nằm trong giới hạn quy định của QCVN 10-MT:2015/BTNMT, đạt quy chuẩn đối với vùng bãi tắm, thể thao dưới nước, nuôi trồng thủy sản và bảo tồn thủy sinh.

Từ tháng 9 năm 2016 đến nay, các tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên Huế tiếp tục thực hiện chương trình quan trắc, giám sát định kỳ chất lượng môi trường biển tại 19 bãi tắm trên địa bàn 04 tỉnh. Đến tháng 5 năm 2017, nhằm đánh giá chất lượng môi trường nước biển sau 01 năm xảy ra sự cố môi trường, Bộ TN&MT đã thực hiện chương trình quan trắc, đánh giá chất lượng môi trường biển tại 04 tỉnh nêu trên. Chương trình được triển khai từ ngày 04 - 09 tháng 5 năm 2017 trên các tuyến khảo sát đã thực hiện năm 2016, tập trung vào các khu vực có vùng xoáy cục bộ có khả năng phân tán các chất ở trong nước kém hơn và khả năng tích lũy độc tố trong trầm tích cao hơn (Sơn Dương, phía Đông của Nhật Lệ, Sơn Chà). Các chương trình quan trắc thực hiện đảm bảo đúng quy trình kỹ thuật quan trắc môi trường biển, đảm bảo các yêu cầu về chất lượng và kiểm soát chất lượng trong quan trắc môi trường. Kết quả của các chương trình quan trắc cụ thê như sau:

Kết quả quan trắc của các địa phương tại 19 bãi tắm trên địa bàn 04 tỉnh từ tháng 9 năm 2016 đến nay cho thấy, hầu hết các thông số đều có giá trị nằm trong giới hạn cho phép của QCVN 10-MT:2015/BTNMT - Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng nước biển đối với vùng bãi tắm, thể thao dưới nước. Tại một số thời điểm, giá trị thông số Fe tại một số bãi tắm vượt giới hạn QCVN 10-MT:2015/BTNMT. Nguyên nhân là trong thời gian này, do ảnh hưởng của mưa lũ, các vị trí quan trắc đều nằm gần khu vực cửa sông nên dòng chảy sông đã cuốn theo hàm lượng sắt từ khu vực nội địa ra vùng ven biển, khiến hàm lượng Fe trong nước biển tăng cao.

Kết quả quan trắc của Bộ TN&MT trong tháng 5 năm 2017 cho thấy, đối với môi trường nước biển, giá trị của các thông số đều nằm trong giới hạn cho phép QCVN 10-MT:2015/BTNMT - Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng nước biển đối với vùng nuôi trồng thủy sản, bảo tồn thủy sinh. Đối với các thông số ô nhiễm trong thời gian xảy ra sự cố là tổng Phenol và sắt (Fe), giá trị của các thông số này tại tất cả các điểm quan trắc đều nằm trong giới hạn cho phép của QCVN 10-MT:2015/BTNMT và thấp hơn rất nhiều so với kết quả quan trắc năm 2016. Tuy nhiên, tại một số khu vực có thông số Tổng dầu mỡ khoáng có giá trị vượt QCVN 10-MT:2015/BTNMT đối với vùng nuôi trồng thủy sản, bảo tồn thủy sinh. Các vị trí này chủ yếu tập trung tại vùng biển Vũng Áng - Hà Tĩnh, ven biển cửa Nhật Lệ - Quảng Bình. Kết quả này khá tương đồng với những đánh giá về chất lượng nước biển ven bờ của nước ta trong những năm gần đây, tại một số khu vực, nước biển ven bờ đã bị ô nhiễm dầu mỡ khoáng do hoạt động công nghiệp ven biển và hoạt động của các cảng biển và giao thông trên biển.

Đối với môi trường trầm tích biển, toàn bộ các mẫu trầm tích biển trong chương trình quan trắc của Bộ TN&MT trong tháng 5 năm 2017 cho thấy, tất cả các thông số đều có giá trị nằm trong giới hạn cho phép của QCVN 43-.2012/BTNMT - Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng trầm tích.

Như vậy, sau 01 năm xảy ra sự cố môi trường biển tại 04 tỉnh miền Trung, kết quả quan trắc, giám sát cho thấy, đã ổn định, môi trường biển 04 tỉnh miền Trung (bao gồm nước biển và trầm tích biển) đã an toàn đối với vùng nuôi trồng thủy sản, bảo tồn thủy sinh và khu vực bãi tắm, thể thao dưới nước (đối chiếu với QCVN 10-MT:2015/BTNMT - Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng nước biển và QCVN 43:2012/BTNMT - Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng trầm tích). Đặc biệt các thông số gây ô nhiễm trong thời gian xảy ra sự cố là tổng Phenol và sắt đều nằm trong giới hạn cho phép của QCVN 10- MT:2015/BTNMT và thấp hơn rất nhiều so với kết quả quan trắc năm 2016./

BỘ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG